Is een verklaring van erfrecht nodig?

Wanneer een verklaring van erfrecht?

Met een verklaring van erfrecht kunnen de erfgenamen hun recht op de nalatenschap aantonen. Na een overlijden kan er in verschillende situaties, en door verschillende instanties, om een verklaring van erfrecht worden gevraagd.

Je hoeft dus niet na ieder overlijden verplicht een verklaring van erfrecht op te laten stellen. Als niemand erom vraagt, dan is het niet nodig. De erfgenamen regelen dan helemaal zelf de afhandeling van de nalatenschap.

Terugbetaling belasting soms verklaring vereist

Het kan zijn dat er nog een terugbetaling is van belasting na een overlijden. Denk aan inkomstenbelasting over voorgaande jaren, of wegenbelasting. De Belastingdienst kan een verklaring van erfrecht vragen. Er is geen richtlijn gepubliceerd, vermoedelijk conformeert de Belastingdienst zich aan de regels voor banken. Dat wil zeggen dat bij hogere bedragen een verklaring van erfrecht noodzakelijk zal zijn.

Aangifte inkomstenbelasting verklaring van erfrecht vereist?

Voor de digitale aangifte inkomstenbelasting stelt de Belastingdienst een verklaring van erfrecht verplicht. Hiermee kun je dan aantonen dat je erfgenaam bent en op grond daarvan gerechtigd om de aangifte te doen.

Aangifte erfbelasting geen verklaring van erfrecht vereist

Bij de aangifte erfbelasting is geen verklaring van erfrecht vereist. Deze aangifte doe je op eigen naam. De verhouding tot de overledene speelt niet, al was het maar omdat er geen sprake zal zijn van een teruggave.

Waarvoor heb ik normaal een verklaring van erfrecht nodig?

Vaak is een verklaring van erfrecht nodig voor:

• Toegang krijgen tot rekeningen bij de bank van de overledene;
• Belastingteruggave ten name van de overledene;
• Het uitkeren van een levensverzekering;
• Verkoop van een woning van de overledene;
• Verzekeringsmaatschappijen, pensioenfondsen, beleggingsmaatschappijen en andere financiële instellingen.

Een verklaring van erfrecht nodig voor de bank

Na een overlijden zal je dit moeten melden bij de bank. Banken hebben het recht om de bankrekeningen van de overledene te blokkeren, omdat zij eerst willen weten aan wie de bankrekeningen mogen worden vrijgegeven. Je hebt dan dus geen toegang (meer) tot deze rekeningen. Om als erfgenaam toegang te krijgen tot de bankrekeningen, heb je in veel gevallen een verklaring van erfrecht nodig. Hiermee toon je aan dat je erfgenaam bent en dat je over het geld van de overledene mag beschikken.

In het geval van meerdere bankrekeningen bij verschillende banken heb je overigens maar één verklaring van erfrecht nodig. Je kunt met deze eenmalige verklaring bij alle banken en overige instanties aantonen dat je erfgenaam over de nalatenschap bent.

De banken hebben onderling een richtlijn opgesteld wanneer zij een verklaring vragen en wanneer niet. Dit is een richtlijn en dus kunnen banken daarvan afwijken. De bank heeft een verklaring van erfrecht nodig om zeker te weten aan wie zij moet betalen. Als de bank per ongeluk aan de verkeerde persoon betaalt, dan is de bank aansprakelijk.

Richtlijn Verklaring van Erfrecht NVB

Het is meestal een bank die een verklaring van erfrecht als eerste vraagt. De bankenregels zijn geen wet. Het is een richtlijn van de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB). De bank kan in individuele gevallen alsnog vragen om een verklaring van erfrecht. De NVB heeft een online checklist, waarmee je kunt kijken of in jouw geval een verklaring noodzakelijk is.

Ook kunnen anderen dan de bank om een dergelijke verklaring vragen. Bijvoorbeeld een pensioenverzekering, een overlijdensverzekering of een andere organisatie die iets moet vrijgeven. Bezit de overledene onroerend goed, dan moet de verklaring van erfrecht ingeschreven in het kadaster. Zonder die inschrijving kan het onroerend goed niet geleverd.

Sinds 2022 heeft het NVB nieuwe richtlijnen gemaakt voor andere erfgenamen. Zoals voor kinderen van een overledene en de ongehuwde/niet-geregistreerde partner. De banken hebben een ondergrens van € 10.000 afgesproken. Als het saldo lager is dan € 10.000, dan zal de bank niet om een verklaring van erfrecht vragen. De bank kan wel een vrijwaring vragen, waarin je de bank vrijwaart van claims van eventuele andere erfgenamen. De banken kunnen deze ondergrens verhogen, maar niet verlagen.

De banken kunnen alsnog van deze regels afwijken. Neem daarom altijd contact op met de nabestaandendesk van de bank. Waar banken heel zenuwachtig van worden is als er mogelijk ruzie is tussen de erfgenamen. In dat geval vragen ze direct om een verklaring van erfrecht.

Waarom is een kopie testament niet voldoende?

In de meeste gevallen heb je een verklaring van erfrecht nodig indien de overledene een testament heeft gemaakt. Als erfgenaam moet je aan kunnen tonen dat je bevoegd bent om te mogen optreden. De juridische taal in een testament is niet altijd gemakkelijk, daarom wordt de juridische uitleg daarvan aan een notaris overgelaten.

Voor veel mensen is dit onbevredigend. Die denken, ik heb hier een testament en dan is toch duidelijk wie de erfgenamen zijn. Helaas is het vaak niet zo eenvoudig. Het beoordelen van een testament kan behoorlijk juridisch zijn. Banken willen hier hun vingers niet aan branden en sturen de erfgenamen dus naar de notaris. Dat is omdat zij het testament niet kunnen beoordelen en niet kunnen onderzoeken of de erfgenamen die in het testament staan, nog in leven zijn. Daarnaast controleren zij ook niet of het testament, het laatste testament van de overledene is.

De notaris onderzoek wat het laatste testament is en beoordeelt deze. Hij kijkt wie er tot erfgenamen zijn benoemd. Vervolgens gaat hij of zij onderzoeken of deze personen nog in leven zijn en of zij dus nog kunnen erven. Als dat niet het geval is, moet er worden gekeken of er sprake is van plaatsvervulling. Dat kan alleen de notaris uitzoeken, en hij of zij kan dan de verklaring van erfrecht opstellen.

• Wanneer een verklaring van erfrecht?
• Terugbetaling belasting soms verklaring vereist
• Aangifte inkomstenbelasting verklaring van erfrecht vereist?
• Aangifte erfbelasting geen verklaring van erfrecht vereist
• Waarvoor heb ik normaal een verklaring van erfrecht nodig?
• Een verklaring van erfrecht nodig voor de bank
• Richtlijn Verklaring van Erfrecht NVB
• Waarom is een kopie testament niet voldoende?